Ấn Độ – Wikipedia tiếng Việt

Ấn Độ (tiếng Hindi: भारत, chuyển tự Bhārata, tiếng Anh: India), tên gọi chính thức là Cộng hòa Ấn Độ (tiếng Hindi: भारत गणराज्य, chuyển tự Bhārat Gaṇarājya, tiếng Anh: Republic of India), là một quốc gia cộng hòa có chủ quyền tại khu vực Nam Á. Đây là quốc gia lớn thứ 7 về diện tích và đông dân thứ 2 trên thế giới với dân số trên 1,366 tỷ người. Ấn Độ tiếp giáp với Ấn Độ Dương ở phía Nam, biển Ả Rập ở phía Tây – Nam và vịnh Bengal ở phía Đông – Nam, Ấn Độ có đường biên giới trên bộ với Pakistan ở phía Tây; với Trung Quốc, Nepal và Bhutan ở phía Đông – Bắc và Myanmar cùng Bangladesh ở phía Đông. Trên biển Ấn Độ Dương, Ấn Độ giáp với Sri Lanka và Maldives; thêm vào đó, Quần đảo Andaman và Nicobar của Ấn Độ có chung đường biên giới trên biển với Thái Lan và Indonesia.

Tiểu lục địa Ấn Độ là nơi khởi xướng của nền văn minh lưu vực sông Ấn cổ đại, sớm hình thành nên những tuyến đường mậu dịch mang tính quốc tế cùng những Đế quốc to lớn, những Đế quốc này trở nên phong phú, thịnh vượng do thương mại cùng sức mạnh văn hóa truyền thống – quân sự chiến lược mang lại trong suốt chiều dài lịch sử vẻ vang của mình. [ 23 ] Đây cũng là nơi khởi nguồn của 4 tôn giáo lớn trên quốc tế gồm có : Ấn Độ giáo, Phật giáo, Jaina giáo và Sikh giáo ; trong khi Do Thái giáo, Hỏa giáo, Cơ Đốc giáo và Hồi giáo được truyền đến vào thiên niên kỷ thứ nhất sau Công nguyên – hình thành một nền văn hóa truyền thống đa dạng truyền thống trong khu vực. Sang đến thời kỳ cận đại, khu vực Ấn Độ dần bị thôn tính và chuyển sang nằm dưới quyền quản trị của Công ty Đông Ấn Anh từ đầu thế kỷ XVIII, rồi sau cuối nằm dưới quyền quản trị trực tiếp của Đế quốc Anh từ giữa thế kỷ XIX. Ấn Độ trở thành một vương quốc độc lập vào năm 1947 sau một cuộc đấu tranh giành độc lập dưới hình thức đấu tranh bất bạo động do lãnh tụ Mahatma Gandhi chỉ huy .

Ngày nay, Ấn Độ là một quốc gia Cộng hòa Lập hiến Liên bang theo thể chế Nghị viện và Cộng hòa Tổng thống, kết hợp với dân chủ đại nghị và dân chủ trực tiếp, lãnh thổ bao gồm có 29 bang và 7 lãnh thổ liên bang. Nền kinh tế Ấn Độ có quy mô lớn thứ 6 trên thế giới xét theo GDP danh nghĩa và lớn thứ 3 toàn cầu tính theo sức mua tương đương (thống kê năm 2020). Kể từ sau khi ban hành các cải cách kinh tế mới dựa trên cơ sở mở cửa nền kinh tế cũng như hình thành kinh tế thị trường hoàn chỉnh vào năm 1991, Ấn Độ trở thành một trong những nền kinh tế lớn có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, được công nhận là một nước công nghiệp mới[24][25][26][27].

Ấn Độ là vương quốc chiếm hữu vũ khí hạt nhân và là một cường quốc, có quân đội thường trực với số lượng lớn thứ 3 trên quốc tế, đứng thứ 4 về sức mạnh quân sự chiến lược tổng hợp [ 28 ] và xếp hạng 3 toàn thế giới về tiêu tốn quân sự chiến lược [ 29 ], Ấn Độ được nhìn nhận là một cường quốc hạng trung. Ấn Độ là thành viên của hầu hết những tổ chức triển khai quốc tế lớn, trong đó tiêu biểu vượt trội như : Liên Hiệp Quốc, G-20, Khối Thịnh vượng chung Anh, WTO, IAEA, SAARC, NAM và BIMSTEC, … Xã hội Ấn Độ tân tiến là một xã hội đa nguyên, đa ngôn từ, văn hóa truyền thống và dân tộc bản địa, đây cũng là nơi có sự phong phú về những loài hoang dã nhiều nhất trong khu vực và cần được bảo tồn, bảo vệ. Tuy nhiên, vương quốc này vẫn liên tục phải đương đầu với những thử thách ngưng trệ sự tăng trưởng của quốc gia như : bần hàn, phân hóa giàu nghèo cao, nạn tham nhũng, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với những nước láng giềng, nhiều tư tưởng phân biệt quý phái và hủ tục tôn giáo lỗi thời vẫn còn sống sót, thực trạng suy dinh dưỡng, giáo dục và y tế công thiếu thốn ở vùng nông thôn, cùng chủ nghĩa khủng bố .

Thuật ngữ địa lý Bharat (भारत, phát âm [ˈbʱaːrət̪] (nghe)), được Hiến pháp Ấn Độ công nhận là một tên gọi chính thức của quốc gia, được sử dụng trong nhiều ngôn ngữ Ấn Độ với các biến thể.[30] Bharat bắt nguồn từ tên của Bharata, một nhân vật thần học được kinh thánh Ấn Độ giáo mô tả là một hoàng đế truyền thuyết của Ấn Độ cổ đại. Hindustan ([ɦɪnd̪ʊˈst̪aːn] (nghe)) có nguồn gốc từ một từ trong tiếng Ba Tư có nghĩa là “Vùng đất của người Hindu”; trước năm 1947, thuật ngữ này ám chỉ một khu vực bao trùm lên bắc bộ Ấn Độ và Pakistan. Nó đôi khi được sử dụng để biểu thị toàn bộ Ấn Độ.[31][32]

Trong những thư tịch Trung Quốc, thời nhà Hán gọi khu vực là ” Thân Độc ” ( 身毒 ), hay ” Thiên Trúc ” ( 天竺 ). Tên gọi Ấn Độ ( tiếng Trung : 印度 ) Open lần đầu trong ” Đại Đường Tây Vực ký ” của cao tăng Huyền Trang đời nhà Đường .

Tên gọi India bắt nguồn từ Indus, từ này lại bắt nguồn từ một từ tiếng Ba Tư cổ là Hinduš. Thân từ của thuật ngữ tiếng Ba Tư bắt nguồn từ tiếng Phạn Sindhu, là tên gọi bản địa có tính lịch sử của sông Ấn (Indus).[33] Người Hy Lạp cổ đại gọi người Ấn Độ là Indoi (Ινδοί), có thể dịch là “người của Indus”.[34]

Ấn Độ cổ đại[sửa|sửa mã nguồn]

Người tân tiến về phương diện giải phẫu được cho là đến Nam Á từ 73.000 – 55.000 năm trở lại đây, [ 35 ] tuy nhiên những tro cốt được xác nhận của giống người này chỉ có niên đại sớm nhất là từ 30.000 năm trước. [ 36 ] Tại nhiều nơi trên tiểu lục địa Ấn Độ, người ta phát hiện được những di chỉ thẩm mỹ và nghệ thuật trên đá gần cùng thời với thời đại đồ đá giữa, gồm có những chỗ ở hang đá Bhimbetka tại Madhya Pradesh. [ 37 ] Khoảng năm 7000 TCN, những khu định cư thời đại đồ đá mới tiên phong được biết đến đã Open trên tiểu lục địa, tại Mehrgarh và những di chỉ khác ở đông bộ Pakistan. [ 38 ] Chúng dần tăng trưởng thành văn minh thung lũng sông Ấn, là nền văn hóa truyền thống đô thị tiên phong tại Nam Á ; và tăng trưởng hưng thịnh trong khoảng chừng thời hạn 2500 – 1900 TCN tại Pakistan và tây bộ Ấn Độ. Nền văn minh này tập trung chuyên sâu quanh những thành thị như Mohenjo-daro, Harappa, Dholavira, và Kalibangan, và dựa trên những hình thức sinh kế phong phú, nền văn minh này có hoạt động giải trí sản xuất thủ công nghiệp mạnh cùng với mậu dịch trên khoanh vùng phạm vi rộng .Trong tiến trình 2000 – 500 TCN, xét theo góc nhìn văn hóa truyền thống, nhiều khu vực tại tiểu lục địa quy đổi từ thời đại đồ đồng đá sang thời đại đồ sắt. Vệ-đà là những thánh kinh cổ nhất của Ấn Độ giáo, chúng được soạn trong quy trình tiến độ này, và những nhà sử học nghiên cứu và phân tích chúng để thừa nhận về một nền văn hóa truyền thống Vệ-đà ở vùng Punjab và phần thượng của đồng bằng sông Hằng. Hầu hết những sử gia cũng đánh giá và nhận định trong tiến trình này có một vài làn sóng người Ấn-Arya nhập cư đến tiểu lục địa từ phía tây-bắc. Chế độ đẳng cấp và sang trọng Open trong quá trình này, tạo nên một mạng lưới hệ thống thứ bậc trong đó gồm có những tăng lữ, quân nhân, nông dân tự do, tuy nhiên loại trừ người dân địa phương bằng cách gán cho việc làm của họ là thứ ô uế. Trên cao nguyên Deccan, dẫn chứng khảo cổ từ thời kỳ này khẳng định chắc chắn sự sống sót của tổ chức triển khai chính trị ở một quá trình tù bang. Tại nam bộ Ấn Độ, một lượng lớn những bia kỷ niệm cự thạch có niên đại từ thời kỳ này cho thấy có một sự tiến triển lên đời sống định cư, ngoài những còn có những dấu vết về nông nghiệp, bể tưới tiêu, và thủ công truyền thống nằm không xa đó .

Vào cuối giai đoạn Vệ-đà, khoảng thế kỷ V TCN, các tù bang nhỏ ở đồng bằng sông Hằng và tây-bắc thống nhất thành 16 quả đầu quốc và quân chủ quốc lớn, chúng được gọi là các mahajanapada. Đô thị hóa nổi lên và các tính chất chính thống trong thời kỳ này cũng hình thành nên các phong trào tôn giáo không chính thống, hai trong số đó trở thành các tôn giáo độc lập. Phật giáo dựa trên lời dạy của Tất-đạt-đa Cồ-đàm, thu hút các môn đồ từ tất cả các tầng lớp xã hội trừ tầng lớp trung lưu; ghi chép biên niên sử về cuộc đời của Phật là trung tâm trong việc khởi đầu lịch sử thành văn tại Ấn Độ. Đạo Jaina nổi lên trong thời kỳ của người mô phạm của nó là Mahavira. Tại một thời kỳ mà đô thị thêm phần thịnh vượng, cả hai tôn giáo đều duy trì sự từ bỏ như một tư tưởng, và cả hai đều hình thành các truyền thống tu viện lâu dài. Về mặt chính trị, vào thế kỷ III TCN, Vương quốc Magadha sáp nhập hoặc chinh phục các quốc gia khác để rồi nổi lên thành Đế quốc Maurya . Đế quốc Maurya từng kiểm soát hầu hết tiểu lục địa ngoại trừ vùng viễn nam, song các khu vực lõi của nó nay bị phân ly bởi các khu vực tự trị lớn. Các quốc vương của Maurya được biết đến nhiều với việc xây dựng đế quốc và quản lý sinh hoạt công cộng một cách quả quyết, như Ashoka từ bỏ chủ nghĩa quân phiệt và ủng hộ rộng rãi “Phật pháp”.

Văn học Sangam viết bằng tiếng Tamil bật mý rằng vào tiến trình từ 200 TCN đến 200 CN, nam bộ bán đảo nằm dưới quyền quản trị của những triều đại Chera, Chola, và Pandya, những triều đại này có quan hệ mậu dịch thoáng đãng với Đế quốc La Mã cũng như với khu vực Tây và Khu vực Đông Nam Á. Ở bắc bộ Ấn Độ, Ấn Độ giáo chứng minh và khẳng định quyền trấn áp phụ quyền trong mái ấm gia đình, khiến phụ nữ tăng thêm tính phụ thuộc. Đến thế kỷ IV và V, Đế quốc Gupta được hình thành tại đồng bằng sông Hằng với một phức hệ về hành pháp và phú thuế, trở thành hình mẫu cho những vương quốc sau này tại Ấn Độ. Dưới chính sách Gupta, Ấn Độ giáo hồi sinh dựa trên cơ sở lòng sùng đạo thay vì quản trị lễ nghi và khởi đầu chứng minh và khẳng định được mình. Sự hồi sinh của Ấn Độ giáo bộc lộ qua việc nở rộ những khu công trình điêu khắc và kiến trúc, những thứ trở nên quen thuộc trong một giới tinh hoa đô thị. Văn học tiếng Phạn cổ xưa cũng nở rộ, và khoa học, thiên văn học, y học, toán học Ấn Độ có những tân tiến đáng kể .

Ấn Độ trung đại[sửa|sửa mã nguồn]

Thời kỳ Ấn Độ trung đại đầu lê dài từ năm 600 đến năm 1200, có đặc thù là những vương quốc mang tính khu vực và phong phú văn hóa truyền thống. Khi người quản lý phần nhiều đồng bằng Ấn-Hằng từ 606 đến 647 là Hoàng đế Harsha cố gắng nỗ lực khuếch trương về phía nam, ông chiến bại trước quân chủ của triều Chalukya ngự trị tại Deccan. Khi người thừa tự của Harsha nỗ lực khuếch trương về phía đông, ông ta chiến bại trước quân chủ của Pala ngự trị tại Bengal. Khi triều Chalukya nỗ lực khuếch trương về phía nam, họ chiến bại trước triều Pallava ở xa hơn về phía nam, triều Pallava lại cạnh tranh đối đầu với triều Pandya và triều Chola ở xa hơn nữa về phía nam. Không quân chủ nào trong tiến trình này hoàn toàn có thể thiết lập nên một đế quốc và trấn áp liên tục những vùng đất nằm xa vùng chủ quyền lãnh thổ lõi của mình. Trong thời kỳ này, những mục dân có đất đai bị phát quang để tăng trưởng kinh tế tài chính nông nghiệp được thu nhận vào trong xã hội đẳng cấp và sang trọng, trở thành những tầng lớp thống trị phi truyền thống lịch sử mới. Hệ thống đẳng cấp và sang trọng do đó khởi đầu bộc lộ những độc lạ giữa những vùng .Trong thế kỷ VI và VII, những bài thánh ca cầu nguyện tiên phong được sáng tác bằng tiếng Tamil. Toàn Ấn Độ mô phỏng theo điều đó và khiến cho Ấn Độ giáo tái khởi, và hàng loạt những ngôn từ tân tiến trên tiểu lục địa có sự tăng trưởng. Các vương thất lớn nhỏ tại Ấn Độ cùng những đền thờ mà họ bảo trợ lôi cuốn một lượng rất lớn những thần dân đến kinh thành, những kinh thành cũng trở thành những TT kinh tế tài chính. Các đô thị thánh đường với kính cỡ khác nhau mở màn Open khắp nơi khi Ấn Độ trải qua một quy trình đô thị hóa nữa. Đến thế kỷ VIII và IX, những ảnh hưởng tác động của Ấn Độ được nhận thấy tại Khu vực Đông Nam Á, khi mà văn hóa truyền thống và mạng lưới hệ thống chính trị Nam Á được truyền bá ra những vùng đất mà nay là một phần của Myanmar, Thailand, Lào, Campuchia, Nước Ta, Malaysia, và Java. Các thương nhân, học giả, và đôi lúc là quân nhân Ấn Độ tham gia vào sự truyền bá này ; người Khu vực Đông Nam Á cũng có sự dữ thế chủ động, nhiều người lưu lại một thời hạn trong những trường dòng Ấn Độ và dịch những văn bản Phật giáo và Ấn Độ giáo sang ngôn từ của họ .Các thị tộc du cư Trung Á sử dụng kỵ binh và có những đội quân phần đông được thống nhất nhờ dân tộc bản địa và tôn giáo, sau thế kỷ X họ liên tục tràn qua những đồng bằng ở tây-bắc của Nam Á, sau cuối hình thành nên Vương quốc Hồi giáo Delhi vào năm 1206. Vương quốc này trấn áp hầu hết bắc bộ Ấn Độ, thực thi nhiều hoạt động giải trí đánh phá xuống nam bộ Ấn Độ. Mặc dù chính quyền sở tại Hồi giáo ban đầu phá vỡ giới tinh hoa Ấn Độ, tuy nhiên những thần dân phi Hồi giáo của vương quốc này hầu hết vẫn duy trì được luật lệ và phong tục riêng của họ. Vương quốc Hồi giáo Delhi nhiều lần đẩy lui quân Mông Cổ trong thế kỷ XIII, giải cứu Ấn Độ khỏi cảnh tàn phá giống như ở Trung và Tây Á. Vương quốc trở thành nơi định cư của những quân nhân bỏ trốn, người có học, pháp sư, thương gia, nghệ sĩ, thợ thủ công từ khu vực Trung và Tây Á, tạo nên một nền văn hóa truyền thống Ấn-Hồi hổ lốn ở bắc bộ Ấn Độ. Các cuộc đột kích của Vương quốc Hồi giáo Delhi và sự suy yếu của những vương quốc khu vực ở nam bộ Ấn Độ tạo điều kiện kèm theo cho Đế quốc Vijayanagara bản địa hình thành. Đế quốc phương nam này theo một truyền thống lịch sử Shiva giáo can đảm và mạnh mẽ và thiết kế xây dựng nên kỹ thuật quân sự chiến lược vượt lên trên Vương quốc Hồi giáo Delhi, trấn áp được đa số Ấn Độ Bán đảo, và có tác động ảnh hưởng đến xã hội nam bộ Ấn Độ trong một thời hạn dài sau đó .

Ấn Độ cận đại[sửa|sửa mã nguồn]

Các họa sỹ và thư pháp gia đang thao tác ( 1590 – 1595 ), dưới thời Đế quốc MogulĐầu thế kỷ XVI, bắc bộ Ấn Độ khi đó nằm dưới quyền quản lý của những quân chủ mà phần đông theo Hồi giáo, tuy nhiên một lần nữa lại sụp đổ trước tính linh động và hỏa lực tiêu biểu vượt trội của một thế hệ những chiến binh Trung Á mới. Đế quốc Mogul sinh ra tuy nhiên không nghiền nát những xã hội địa phương, mà thay vào đó là cân đối và bình định họ trải qua những thủ tục quản trị mới cùng giới tinh hoa cầm quyền vốn có đặc thù phong phú và bao dung, tạo ra một nền quản lý có mạng lưới hệ thống hơn, tập trung chuyên sâu hóa và thống nhất. Nhằm tránh xiềng xích bộ lạc và truyền thống Hồi giáo, đặc biệt quan trọng là dưới thời Akbar, người Mogul đoàn kết đế chế to lớn của họ trải qua lòng trung thành với chủ so với một nhà vua có vị thế gần như thần thánh, diễn đạt một nền văn hóa truyền thống Ba Tư hóa. Các chủ trương kinh tế tài chính vương quốc của Mogul, vốn có phần đông nguồn thu đến từ nông nghiệp và nhu yếu những khoản thuế phải trả theo tài lộc được quản trị chặt, khiến cho những nông dân và thợ thủ công tiến vào những thị trường lớn hơn. Đế quốc giữ được tình hình tương đối tự do trong hầu hết thế kỷ XVII, và đây là một yếu tố giúp lan rộng ra kinh tế tài chính Ấn Độ, tác dụng là sự bảo trợ lớn hơn so với hội họa, những mô hình văn chương, dệt, và kiến trúc. Các nhóm xã hội mới phối hợp tại bắc bộ và tây bộ Ấn Độ, như Maratha, Rajput, và Sikh, giành được tham vọng về quân sự chiến lược và quản trị dưới chính sách Mogul, và trải qua cộng tác hoặc tai ương, họ thu được cả sự công nhận và kinh nghiệm tay nghề quân sự chiến lược. Sự lan rộng ra thương mại dưới chính sách Mogul giúp cho giới tinh hoa thương mại và chính trị Ấn Độ mới dọc theo những bờ biển nam bộ và đông bộ điển hình nổi bật lên. Khi đế quốc tan rã, nhiều người trong giới tinh hoa này hoàn toàn có thể theo đuổi và trấn áp được việc làm của họ .Đầu thế kỷ XVIII, khi mà ranh giới giữa thống trị thương mại và chính trị ngày càng bị lu mờ, 1 số ít công ty mậu dịch phương Tây, gồm có Công ty Đông Ấn Anh, thiết lập nên những tiền đồn ven biển. Công ty Đông Ấn Anh có quyền trấn áp so với những vùng biển, tiềm lực lớn hơn, có năng lực đào tạo và giảng dạy quân sự chiến lược cùng công nghệ tiên tiến văn minh hơn, do vậy lôi cuốn một bộ phận giới tinh hoa Ấn Độ. Nhờ đó, Công ty Đông Ấn Anh gặp thuận tiện trong việc giành quyền trấn áp so với vùng Bengal vào năm 1765 và gạt những công ty châu Âu khác ra ngoài lề. Công ty Đông Ấn Anh liên tục tiếp cận được sự giàu sang của Bengal, và sau khi tăng cường sức mạng và quy mô quân đội thì Công ty có năng lượng thôn tính hoặc khuất phục hầu hết Ấn Độ vào thập niên 1820. Ấn Độ sau đó không còn là nhà xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa sản xuất như một thời hạn dài trước đó, mà trở thành một nơi cung ứng nguyên vật liệu cho Đế quốc Anh, và nhiều sử gia xem đây là lúc thời kỳ thực dân tại Ấn Độ khởi đầu. Đương thời, do quyền lực tối cao kinh tế tài chính bị Nghị viện Anh Quốc tước bỏ một cách nghiêm trọng và do bản thân trên trong thực tiễn là một cánh tay nối dài của chính phủ nước nhà Anh Quốc, Công ty Đông Ấn Anh khởi đầu có ý thức hơn trong việc tiến vào những hoạt động giải trí phi kinh tế như giáo dục, cải cách xã hội, và văn hóa truyền thống .

Ấn Độ tân tiến[sửa|sửa mã nguồn]

The Imperial Gazetteer of India. Các khu vực do Anh Quốc trực tiếp quản lý được tô màu hồng bóng; các phiên vương quốc nằm dưới quyền tông chủ của Anh Quốc được tô màu vàng.Ấn Độ thuộc Anh, từ bản năm 1909 của. Các khu vực do Anh Quốc trực tiếp quản trị được tô màu hồng bóng ; những phiên vương quốc nằm dưới quyền tông chủ của Anh Quốc được tô màu vàng .Các sử gia xem thời kỳ văn minh của Ấn Độ mở màn từ quy trình tiến độ 1848 – 1885. Việc chỉ định James Broun-Ramsay làm Toàn quyền của Công ty Đông Ấn Anh vào năm 1848 chuẩn bị sẵn sàng cho những đổi khác cốt yếu so với một vương quốc văn minh. Chúng gồm có củng cố và phân ranh giới chủ quyền lãnh thổ, sự giám sát của người dân, và giáo dục cho công dân. Các đổi khác về công nghệ tiên tiến như đường sắt, kênh đào, và điện báo được đưa đến Ấn Độ không lâu sau khi chúng được trình làng tại châu Âu. Tuy nhiên, sự bất mãn so với Công ty cũng tăng lên trong thời kỳ này, và Khởi nghĩa Ấn Độ 1857 bùng nổ. Cuộc khởi nghĩa bắt nguồn từ những oán giận và nhận thức phong phú, gồm có cải cách xã hội kiểu Anh, thuế đất khắc nghiệt, và đối đãi tồi của một số ít địa chủ giàu sang và phiên vương, nó làm rung chuyển nhiều khu vực ở bắc bộ và trung bộ Ấn Độ và làm lung lay nền móng của Công ty Đông Ấn Anh. Mặc dù cuộc khởi nghĩa bị đàn áp vào năm 1858, tuy nhiên nó khiến cho Công ty Đông Ấn Anh giải thể và nhà nước Anh Quốc từ đó trực tiếp quản trị Ấn Độ. Những người quản lý mới công bố một nhà nước nhất thể và một mạng lưới hệ thống nghị viện từng bước theo kiểu Anh tuy nhiên có hạn chế, nhưng họ cũng bảo lãnh những phó vương và quý tộc địa chủ nhằm mục đích tạo ra một thế lực hộ vệ phong kiến để chống lại không ổn định trong tương lai. Trong những thập niên sau đó, hoạt động giải trí quần chúng dần nổi lên trên khắp Ấn Độ, ở đầu cuối dẫn đến việc xây dựng Đảng Quốc đại Ấn Độ vào năm 1885 .
Sự tăng trưởng nhanh gọn của kỹ thuật cùng với thương mại hóa nông nghiệp trong nửa sau thế kỷ XIX gây nên những khó khăn vất vả kinh tế tài chính : nhiều nông dân nhỏ trở nên phụ thuộc vào vào những nhu yếu của những thị trường xa xôi. Số lượng nạn đói quy mô lớn ngày càng tăng, và có ít việc làm công nghiệp được trao cho người Ấn Độ. Tuy nhiên, nó cũng có những tác động ảnh hưởng tích cực : trồng trọt mang tính thương mại, đặc biệt quan trọng là ở vùng Punjab mới được khơi kênh, khiến sản lượng lương thực dành cho tiêu dùng trong nước ngày càng tăng. Hệ thống đường tàu giúp phân phối đồ cứu tế đến những nơi bị nạn đói nguy cấp, giảm đáng kể ngân sách luân chuyển sản phẩm & hàng hóa, và giúp ích cho ngành công nghiệp non trẻ của Ấn Độ. Có khoảng chừng một triệu người Ấn Độ ship hàng cho Anh Quốc trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất, và sau đại chiến này là một thời kỳ mới. Thời kỳ này mang dấu ấn với những cải cách của Anh Quốc tuy nhiên cũng có những ép chế về pháp luật, với việc người Ấn Độ mãnh liệt hơn trong việc nhu yếu quyền tự trị, và với việc mở màn một trào lưu bất bạo động bất hợp tác – trong đó Mohandas Karamchand Gandhi trở thành lãnh tụ và hình tượng. Trong thập niên 1930, Anh Quốc phát hành những cải cách lập pháp một cách lừ đừ ; Đảng Quốc đại Ấn Độ giành thắng lợi trong những cuộc bầu cử. Thập niên tiếp theo chìm trong những cuộc khủng hoảng cục bộ : Ấn Độ tham gia vào Chiến tranh quốc tế thứ hai, Đảng Quốc đại nhất quyết bất hợp tác, và một đợt tự phát chủ nghĩa dân tộc bản địa Hồi giáo. Tất cả đều bị ngăn lại với việc Ấn Độ giành được độc lập vào năm 1947, tuy nhiên bị kiềm chế do thuộc địa này phân loại thành hai vương quốc : Ấn Độ và Pakistan .Tuy được Anh trao trả độc lập trong tự do, nhưng xích míc nội bộ tại Ấn Độ khiến đổ máu vẫn xảy ra. Tiếp theo và trước khi có sự chia cắt những tỉnh Punjab và Bengal, bạo động giữa người Sikh, Hindu và Hồi giáo đã bùng nổ ở một vài nơi, gồm có Punjab, Bengal và Delhi, làm 500.000 người thiệt mạng. [ 118 ] Ngày 30 tháng 1 năm 1948, trên đường đến một nơi thờ tụng, Mahatma Gandhi, người chỉ huy trào lưu giành độc lập, bị bắn chết bởi một môn đồ Ấn giáo cực đoan .Để khẳng định chắc chắn hình ảnh là một vương quốc độc lập, hiến pháp Ấn Độ được triển khai xong vào năm 1950, xác lập Ấn Độ là một nền cộng hòa thế tục và dân chủ. Trong 60 năm kể từ đó, Ấn Độ trải qua cả những thành công xuất sắc và thất bại. Đất nước này vẫn duy trì một chính sách dân chủ với những quyền tự do dân sự, một Tòa án tối cao hoạt động giải trí tích cực, và một nền báo chí truyền thông độc lập ở mức độ lớn. Tự do hóa kinh tế tài chính khởi đầu từ thập niên 1990, và tạo ra một những tầng lớp trung lưu thành thị có quy mô lớn, biến Ấn Độ thành một trong những nền kinh tế tài chính tăng trưởng nhanh trên quốc tế, và tăng cường ảnh hưởng tác động địa chính trị của mình. Phim, âm nhạc, và giảng đạo của Ấn Độ đóng một vai trò ngày càng lớn trong văn hóa truyền thống toàn thế giới. Tuy nhiên, Ấn Độ phải đương đầu với những yếu tố như thực trạng nghèo nàn phổ cập ở cả thành thị lẫn nông thôn ;, những xung đột tương quan đến tôn giáo và quý phái ; từ quân nổi dậy Naxalite được truyền cảm hứng từ tư tưởng Mao Trạch Đông ; từ chủ nghĩa ly khai tại Jammu và Kashmir và tại Đông Bắc. Có những tranh chấp chủ quyền lãnh thổ chưa được xử lý với Trung Quốc, từng leo thang thành Chiến tranh Trung-Ấn vào năm 1962 ( Ấn Độ thua trận và mất một số ít chủ quyền lãnh thổ ) ; và những cuộc cuộc chiến tranh biên giới với Pakistan bùng phát vào những năm 1947, 1965, 1971, và 1999. Sự cạnh tranh đối đầu hạt nhân Ấn Độ – Pakistan lên đến đỉnh vào năm 1998 .
Bản đồ địa hình Ấn ĐộẤn Độ bao trùm phần nhiều tiểu lục địa Ấn Độ và nằm trên đỉnh của mảng xây đắp Ấn Độ – một phần của mảng Ấn-Úc. Các quy trình địa chất học xác lập được của Ấn Độ khởi đầu từ 75 triệu năm trước, khi đó tiểu lục địa Ấn Độ một bộ phận của siêu lục địa phương nam Gondwana và mở màn trôi giạt về phía đông-bắc qua Ấn Độ Dương ( khi đó còn chưa thành hình ) lê dài trong 50 triệu năm. tiểu lục địa sau đó va chạm và hút chìm bên dưới mảng Á-Âu đẩy lên cao dãy Himalaya có độ cao lớn nhất hành tinh. Dãy Himalaya hiện tiếp giáp với Ấn Độ ở phía Bắc và Đông-Bắc. Tại đáy biển cũ nằm ngay phía nam dãy Himalaya, kiến thiết mảng hình thành nên một máng to lớn để rồi dần bị trầm tích từ sông bồi lấp ; hình thành nên đồng bằng Ấn-Hằng lúc bấy giờ. Ở phía tây có hoang mạc Thar, dãy núi cổ Aravalli chia cắt hoang mạc này với đồng bằng Ấn-Hằng .Mảng Ấn Độ gốc còn lại hiện là phần Ấn Độ bán đảo, đây là phần cổ nhất và có địa chất không thay đổi nhất của Ấn Độ ; viễn bắc của phần này là những dãy Satpura và Vindhya tại trung bộ Ấn Độ. Hai dãy song song này chạy từ bờ biển Ả Rập thuộc bang Gujarat ở phía tây đến cao nguyên Chota Nagpur có nhiều than thuộc bang Jharkhand ở phía đông. Ở phía nam, ở hai bên sườn tây và đông của cao nguyên Deccan là những dãy núi ven biển được gọi là Ghat Tây và Ghat Đông ; cao nguyên có những thành hệ đá cổ nhất của vương quốc, một vài trong số đó có trên 1 tỷ năm tuổi. Ấn Độ nằm ở bắc Xích đạo, từ 6 ° 44 ‘ đến 35 ° 30 ‘ vĩ Bắc ( 37 ° 6 ‘ nếu tính cả vùng công bố chủ quyền lãnh thổ tại Kashmir ) và từ 68 ° 7 ‘ đến 97 ° 25 ‘ kinh Đông .Ấn Độ có đường bờ biển dài 7.517 kilômét ( 4.700 mi ) ; trong đó, 5.423 kilômét ( 3.400 mi ) thuộc Ấn Độ bán đảo và 2.094 kilômét ( 1.300 mi ) thuộc những dãy hòn đảo Andaman, Nicobar, và Lakshadweep. Theo biểu đồ thủy văn học của Hải quân Ấn Độ, bờ biển lục địa của vương quốc gồm : 43 % là bãi biển cát ; 11 % là bờ đá, gồm cả vách đá ; và 46 % là bãi bùn hay bãi lầy .Các sông lớn bắt nguồn từ dãy Himalaya về cơ bản chảy qua chủ quyền lãnh thổ Ấn Độ gồm có sông Hằng và Brahmaputra, cả hai đều đổ nước vào vịnh Bengal. Các chi lưu quan trọng của sông Hằng gồm có Yamuna và Kosi ; độ dốc quá nhỏ của sông Kosi thường dẫn đến những trận lụt nghiêm trọng và biến hóa dòng chảy. Các sông chính ở phần bán đảo có độ dốc lớn hơn nên giúp ngăn ngừa nạn lụt, gồm có Godavari, Mahanadi, Kaveri, và Krishna, chúng đều đổ nước vào vịnh Bengal ; trong khi Narmada và Tapti đổ nước vào biển Ả Rập. Các khu vực đặc biệt quan trọng của vùng ven biển Ấn Độ là đồng lầy nước mặn Kutch ở tây bộ Ấn Độ và đồng bằng phù sa Sundarbans ( san sẻ với Bangladesh ) ở đông bộ Ấn Độ. Ấn Độ có hai quần đảo lớn : Lakshadweep, gồm những hòn đảo sinh vật biển vòng ở ngoài khơi bờ biển tây-nam Ấn Độ ; còn Quần đảo Andaman và Nicobar là một dãy núi lửa trên biển Andaman .Khí hậu Ấn Độ chịu ảnh hưởng tác động mạnh từ dãy Himalaya và hoang mạc Thar, những cơn gió mùa vào mùa hè và mùa đông có sự ảnh hưởng tác động từ hai nơi này và mang ý nghĩa quan trọng về kinh tế tài chính và văn hóa truyền thống. Himalaya ngăn gió hạ giáng lạnh từ Trung Á thổi xuống, giữ cho phần nhiều tiểu lục địa Ấn Độ ấm hơn so với những nơi khác cùng vĩ độ. Hoang mạc Thar đóng một vai trò quyết định hành động trong việc hút gió mùa mùa hè tây-nam chứa nhiều hơi ẩm từ tháng 6 đến tháng 10, cung ứng hầu hết lượng mưa của Ấn Độ. Bốn nhóm khí hậu lớn chi phối tại Ấn Độ : nhiệt đới gió mùa mưa, nhiệt đới gió mùa khô, cận nhiệt đới ẩm, núi cao .
Tại Ấn Độ, những yếu tố đa phần về môi trường tự nhiên gồm có suy thoái và khủng hoảng rừng và suy thoái và khủng hoảng đất nông nghiệp ; cạn kệt tài nguyên nước, tài nguyên, rừng, cát và đá ; suy thoái và khủng hoảng môi trường tự nhiên ; những yếu tố về y tế công ; mất đa dạng sinh học ; những hệ sinh thái mất năng lực hồi sinh và bảo mật an ninh sinh kế cho người nghèo. [ 145 ] Tuy nhiên, theo những tài liệu tích lũy được và nghiên cứu và điều tra tác động ảnh hưởng môi trường tự nhiên của những chuyên viên Ngân hàng Thế giới, từ năm 1995 đến năm 2010, Ấn Độ là một trong những nước có sự tân tiến nhanh nhất quốc tế trong việc xử lý những yếu tố môi trường tự nhiên và cải tổ chất lượng môi trường tự nhiên. [ 146 ] [ 147 ]

Ngôn ngữ chính thức của Ấn Độ[sửa|sửa mã nguồn]

Ấn Độ có tổng số 22 ngôn từ đồng chính thức. Điều này cũng dễ hiểu vì Ấn Độ rất đông dân mà không có một ngôn từ giống hệt như vương quốc láng giềng Trung Quốc. Sau đây là list những ngôn từ phổ cập nhất tại Ấn Độ, gồm có cả ngôn từ chính thức lẫn ngôn từ sử dụng phổ cập trên trong thực tiễn :

Đa dạng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Cao nguyên với thảm thực vật còi cọc trên dãy Ghat Tây, bang nam bộ KarnatakaẤn Độ nằm trong vùng sinh thái xanh Indomalaya và gồm có ba điểm trung tâm đa dạng sinh học. Ấn Độ là một trong 17 vương quốc phong phú sinh vật siêu cấp, có 8,6 % tổng số loài thú, 13,7 % tổng số loài chim, 7,9 % tổng số loài bò sát, 6 % tổng số loài lưỡng cư, 12,2 % tổng số loài cá, và 6,0 % tổng số loài thực vật có hoa. Ấn Độ có nhiều loài đặc hữu, chiếm tỷ suất 33 %, và nằm tại những vùng sinh thái xanh như rừng shola. Môi trường sống trải dài từ rừng mưa nhiệt đới gió mùa của quần đảo Andaman, Ghat Tây, và Đông Bắc đến rừng tùng bách trên dãy Himalaya. Giữa chúng là rừng sala sớm rụng ẩm ở đông bộ Ấn Độ ; rừng tếch sớm rụng khô ở trung bộ và nam bộ Ấn Độ ; và rừng gai do keo Ả Rập thống trị nằm ở trung bộ Deccan và tây bộ đồng bằng sông Hằng. Dưới 12 % đất đai của Ấn Độ có rừng rậm bao trùm. Sầu đâu là một loài cây quan trọng tại Ấn Độ, được sử dụng thoáng rộng trong thảo dược nông thôn Ấn Độ. Cây đề Open trên những ấn ở di chỉ Mohenjo-daro, Đức Phật giác ngộ dưới gốc của loài cây này .Nhiều loài tại Ấn Độ bắt nguồn từ những taxon có nguồn gốc từ Gondwana – nơi mà mảng Ấn Độ tách ra từ hơn 106 triệu năm trước. Ấn Độ bán đảo sau đó vận động và di chuyển đến và va chạm với siêu lục địa Laurasia và khởi đầu sự trao đổi loài trên quy mô lớn. Việc khởi đầu kỷ nguyên núi lửa và biến hóa khí hậu vào 20 triệu năm trước dẫn đến tuyệt chủng hàng loạt. Các loài thú sau đó tiến vào Ấn Độ từ châu Á trải qua hai hiên chạy dọc động vật hoang dã địa lý học đi vòng qua sườn dãy Himalaya đang nổi lên. Do đó, trong khi 45,8 % số loài bò sát và 55,8 % số loài lưỡng cư là đặc hữu, thì chỉ có 12,6 % số loài thú và 4,5 % số loài chim là đặc hữu. Ấn Độ có 172 loài động vật hoang dã bị rình rập đe dọa theo chỉ định của IUCN, hay 2,9 % số loài gặp nguy khốn .Việc loài người tràn ngập và tàn phá sinh thái xanh trong những thập niên gần dây khiến những loài hoang dã gặp nguy khốn cực kỳ lớn. Hệ thống những vườn vương quốc và khu bảo tồn khởi đầu từ năm 1935, và sau đó được lan rộng ra về cơ bản. Năm 1972, Ấn Độ phát hành Luật bảo vệ loài hoang dã và Dự án Hổ để bảo vệ những vùng hoang vu cốt yếu ; Đạo luật Bảo tồn rừng được phát hành vào năm 1980 và sửa đổi bổ trợ vào năm 1988. Ấn Độ có hơn 500 khu bảo tồn loài hoang dã và 13 khu dự trữ sinh quyển, bốn trong số đó là một phần của Hệ thống khu dự trữ sinh quyển quốc tế ; 25 khu đất ngập nước được ĐK nằm dưới Công ước Ramsar .
Ấn Độ được xem là nền dân chủ đông dân nhất trên quốc tế. Đây là một nước cộng hòa nghị viện với một mạng lưới hệ thống đa đảng, có sáu chính đảng cấp vương quốc được công nhận, gồm có Đảng Quốc đại Ấn Độ và Đảng Bharatiya Janata ( Đảng Nhân dân Ấn Độ ), và trên 40 chính đảng cấp địa phương. Đảng Quốc đại được đánh giá và nhận định là có tư tưởng trung-tả hay là ” tự do ” trong văn hóa truyền thống chính trị Ấn Độ, còn Đảng Bharatiya Janata có tư tưởng trung-hữu hay là ” bảo thủ “. Trong hầu hết quy trình tiến độ từ 1950 — tức khi Ấn Độ lần tiên phong trở thành một nước cộng hòa — đến cuối thập niên 1980, Đảng Quốc đại nắm giữ hầu hết ghế trong Quốc hội. Tuy nhiên, kể từ đó, Đảng Quốc đại ngày càng san sẻ nhiều hơn vũ đài chính trị với Đảng Bharatiya Janata, cũng như với những chính đảng cấp địa phương mạnh khác trong những một liên minh đa đảng .Trong ba cuộc tổng tuyển cử tiên phong tại nước Cộng hòa Ấn Độ, tức vào những năm 1951, 1957, và 1962, Đảng Quốc đại do Jawaharlal Nehru chỉ huy đã thuận tiện giành thắng lợi. Khi Jawaharlal Nehru qua đời vào năm 1964, Lal Bahadur Shastri trở thành thủ tướng trong một thời hạn ngắn ; người kế vị sau khi Lal Bahadur Shastri qua đời năm 1966 là Indira Gandhi, người này chỉ huy Đảng Quốc đại giành thắng lợi trong cuộc bầu cử năm 1967 và 1971. Sau khi quần chúng bất mãn vì thực trạng khẩn cấp mà bà công bố vào năm 1975, Đảng Quốc đại thất cử vào năm 1977 ; hầu hết cử tri khi đó bỏ phiếu cho Đảng Janata mới xây dựng và phản đối thực trạng khẩn cấp. nhà nước của Đảng Janata lê dài hơn ba năm. Đảng Quốc đại lại được bầu lên nắm quyền vào năm 1980, và trải qua đổi khác trong hàng ngũ chỉ huy vào năm 1984 khi Indira Gandhi bị ám sát ; tiếp sau bà là người con trai Rajiv Gandhi, người này thuận tiện giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử cùng năm đó. Đảng Quốc đại lại thất cử vào năm 1989 trước một liên minh Mặt trận Quốc gia, chỉ huy liên minh này là Đảng Janata Dal mới xây dựng và liên minh với Mặt trận Cánh tả ; cơ quan chính phủ của liên minh này sống sót chưa đầy hai năm. Các cuộc bầu cử lại được tổ chức triển khai vào năm 1991 ; lần này không đảng nào giành được đa phần tuyệt đối. Tuy nhiên, Đảng Quốc đại hoàn toàn có thể xây dựng nên một cơ quan chính phủ thiểu số do P. V. Narasimha Rao chỉ huy với vị thế là đảng đơn lẻ lớn nhất .Sau cuộc tổng tuyển cử năm 1996 là hai năm không ổn định chính trị, một vài liên minh đoản mệnh san sẻ quyền lực tối cao. Đảng Bharatiya Janata lập nên một chính phủ nước nhà sống sót một thời hạn ngắn trong năm 1996 ; sau đó là hai cơ quan chính phủ do liên minh Mặt trận Thống nhất xây dựng. Năm 1998, Đảng Bharatiya Janata hoàn toàn có thể xây dựng nên một liên minh thắng lợi là Liên minh Dân chủ Quốc gia do Atal Bihari Vajpayee chỉ huy. nhà nước Liên minh Dân chủ Quốc gia trở thành chính phủ nước nhà phi Quốc đại, chính phủ nước nhà liên minh tiên phong hoàn tất nhiệm kỳ 5 năm. Trong cuộc tổng tuyển cử năm 2004, một lần nữa không có đảng nào giành đa phần tuyệt đối, tuy nhiên lần này Đảng Quốc đại nổi lên với vị thế là đảng đơn lẻ lớn nhất, họ xây dựng một liên minh thắng lợi là Liên minh Cấp tiến Quốc gia ( UPA ). Liên minh nhận được sự ủng hộ của những đảng tả khuynh và những thành viên QH phản đối Đảng Bharatiya Janata. Liên minh Cấp tiến Quốc gia trở lại nắm quyền sau cuộc tổng tuyển cử năm 2009 với số ghế cao hơn, và không còn cần phải có sự ủng hộ từ những đảng cộng sản tại Ấn Độ. Năm đó, Manmohan Singh trở thành thủ tướng tiên phong được tái cử cho một nhiệm kỳ 5 năm liên tục kể từ thời Jawaharlal Nehru. Trong tổng tuyển cử năm năm trước, đảng Bharatiya Janata trở thành chính đảng tiên phong kể từ năm 1984 giành được đa phần ghế và hoàn toàn có thể cầm quyền mà không cần sự ủng hộ từ những chính đảng khác .
Rashtrapati Bhavan là dinh thự chính thức của tổng thống Ấn Độ.Ấn Độ là một liên bang với một mạng lưới hệ thống nghị viện nằm dưới sự khống chế của Hiến pháp Ấn Độ. Đây là một nước cộng hòa lập hiến với chính sách dân chủ đại nghị, trong đó ” quyền lực tối cao đa phần bị kiềm chế bởi những quyền thiểu số được bảo vệ theo pháp lý “. Chế độ liên bang tại Ấn Độ xác lập rõ sự phân loại quyền lực tối cao giữa cơ quan chính phủ liên bang và những bang. nhà nước tuân theo sự kiểm tra và cân đối của Hiến pháp. Hiến pháp Ấn Độ có hiệu lực hiện hành vào ngày 26 tháng 1 năm 1950, trong lời mở màn của nó có viết rằng Ấn Độ là một nước cộng hòa có chủ quyền lãnh thổ, xã hội, thế tục, dân chủ. Mô hình cơ quan chính phủ của Ấn Độ theo truyền thống cuội nguồn được miêu tả là ” bán liên bang ” do TW mạnh và những bang yếu, tuy nhiên kể từ cuối thập niên 1990 thì Ấn Độ đã tăng trưởng tính liên bang hơn nữa do tác dụng của những biến hóa về chính trị, kinh tế tài chính và xã hội .

Biểu tượng quốc gia

Biểu tượng quốc gia của Cộng hòa Ấn Độ (chính thức)
Động vật quốc gia 2005-bandipur-tusker.jpg
Chim quốc gia Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg
Cây quốc gia Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg
Quốc hoa Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg
Động vật di sản quốc gia Panthera tigris.jpg
Động vật dưới nước quốc gia PlatanistaHardwicke.jpg
Bò sát quốc gia King-Cobra.jpg
Động vật có vú quốc gia Hanuman Langur.jpg
Quả quốc gia An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG
Đền quốc gia New Delhi Temple.jpg
Sông quốc gia River Ganges.JPG
Núi quốc gia Nanda Devi 2006.JPG

nhà nước liên bang gồm ba nhánh :

  • Hành pháp: Tổng thống Ấn Độ là nguyên thủ quốc gia và được một đại cử tri đoàn quốc gia bầu gián tiếp với một nhiệm kỷ 5 năm. Thủ tướng Ấn Độ đứng đầu chính phủ và thi hành hầu hết quyền lực hành pháp. Thủ tướng do tổng thống bổ nhiệm, và theo quy ước là người được chính đảng hoặc liên minh đảng phải nắm giữ đa số ghế trong hạ viện ủng hộ. Nhánh hành pháp của chính phủ Ấn Độ gồm có tổng thống, phó tổng thống, và Hội đồng Bộ trưởng do thủ tướng đứng đầu. Người được bổ nhiệm làm bộ trưởng phải là một thành viên trong các viện của quốc hội. Trong hệ thống quốc hội Ấn Độ, hành pháp lệ thuộc lập pháp; thủ tướng và hội đồng Bộ trưởng chịu trách nhiệm trực tiếp trước hạ viện của quốc hội.
  • Lập pháp: Cơ quan lập pháp của Ấn Độ là lưỡng viện quốc hội. Quốc hội Ấn Độ hoạt động theo một hệ thống kiểu Westminster và gồm có thượng viện được gọi là Rajya Sabha (“Hội đồng các bang”) và hạ viện được gọi là Lok Sabha (“Viện Nhân dân”). Rajya Sabha là một thể chế thường trực gồm có 245 thành viên phục vụ trong nhiệm kỳ 6 năm được đặt so le. Hầu hết họ được bầu gián tiếp từ các cơ quan lập pháp bang và lãnh thổ và số lượng tương ứng với tỷ lệ dân số của bang so với dân số quốc gia. 543 thành viên của Lok Sabha được bầu trực tiếp theo thể chế phổ thông đầu phiếu; họ đại diện cho các khu vực bầu cử riêng rẽ trong nhiệm kỳ 5 năm. Hai thành viên còn lại của Lok Sabha do tổng thống chỉ định từ cộng đồng người Anh-Ấn, trong trường hợp tổng thống quyết định rằng cộng đồng này không được đại diện tương xứng.
  • Tư pháp: Ấn Độ có bộ máy tư pháp độc lập gồm ba cấp nhất thể, gồm: Tòa án Tối cao do Chánh án đứng đầu, 25 tòa thượng thẩm, và một lượng lớn tòa án sơ thẩm. Toà án Tối cao có thẩm quyền ban đầu đối với các vụ án liên quan đến các quyền cơ bản và tranh chấp giữa các bang và Trung ương; nó có quyền chống án đối với các tòa án thượng thẩm. Nó có quyền công bố luật và vô hiệu hóa các luật liên bang hay bang mà trái với hiến pháp. Tòa án Tối cao cũng là cơ quan diễn giải cuối cùng của hiến pháp.

Bản đồ 28 bang và 8 chủ quyền lãnh thổ liên bang của Ấn ĐộẤn Độ là một liên bang gồm 28 bang và 8 chủ quyền lãnh thổ liên bang. Toàn bộ những bang, cùng những chủ quyền lãnh thổ liên bang Jammu và Kashmir, Puducherry và Delhi, bầu nên cơ quan lập pháp và chính phủ nước nhà theo mạng lưới hệ thống Westminster. Năm chủ quyền lãnh thổ liên bang còn lại do Trung ương quản trị trực tiếp trải qua những quản trị viên được chỉ định. Năm 1956, dựa theo Luật Tái tổ chức triển khai những bang, những bang của Ấn Độ được tái tổ chức triển khai dựa trên cơ sở ngôn từ. Kể từ đó, cấu trúc những bang hầu hết vẫn không đổi khác. Mỗi bang hay chủ quyền lãnh thổ liên bang được chia thành những huyện. Các huyện chia tiếp thành những tehsil và ở đầu cuối là những làng .

Các bang

Lãnh thổ liên bang

= = Ngoại giao .
Kể từ khi độc lập vào năm 1947, Ấn Độ duy trì những quan hệ thân thương với hầu hết những vương quốc. Trong thập niên 1950, Ấn Độ ủng hộ can đảm và mạnh mẽ quy trình phi thực dân hóa tại châu Phi và châu Á, đóng một vai trò chỉ huy trong Phong trào Không link. Vào cuối thập niên 1980, quân đội Ấn Độ can thiệp ra quốc tế theo lời mời của những vương quốc láng giềng : một hoạt động giải trí gìn giữ độc lập tại Sri Lanka từ năm 1987 đếm năm 1990 ; và một cuộc can thiệp vũ trang để ngăn ngừa một nỗ lực thay máu chính quyền tại Maldives. Ấn Độ có những mối quan hệ stress với Pakistan ; hai vương quốc từng bốn lần tiến tới cuộc chiến tranh vào những năm 1947, 1965, 1971 và 1999. Ba trong số bốn đại chiến diễn ra trên chủ quyền lãnh thổ tranh chấp Kashmir, còn đại chiến năm 1971 diễn ra sau khi Ấn Độ ủng hộ nền độc lập cho Bangladesh. Sau khi thực thi cuộc chiến tranh với Trung Quốc vào năm 1962 và với Pakistan vào năm 1965, Ấn Độ theo đuổi những mối quan hệ quân sự chiến lược và kinh tế tài chính thân mật với Liên Xô ; Liên Xô là nước đáp ứng vũ khí lớn nhất cho Ấn Độ vào cuối thập niên 1960 .Ngoài việc liên tục mối quan hệ kế hoạch với Nga, Ấn Độ có quan hệ quân sự chiến lược ở khoanh vùng phạm vi rộng với Israel và Pháp. Trong những năm gần đây, vương quốc này đóng vai trò then chốt trong Thương Hội Nam Á vì sự Hợp tác Khu vực và Tổ chức Thương mại Thế giới. Ấn Độ phân phối 100.000 nhân viên cấp dưới quân sự chiến lược và công an để Giao hàng trong 35 hoạt động giải trí gìn giữ tự do của Liên Hiệp Quốc. Ấn Độ tham gia vào Hội nghị cấp cao Đông Á, G8 + 5, và nhiều forum đa phương khác. Ấn Độ có những mối quan hệ kinh tế tài chính thân mật với những khu vực Nam Mỹ, châu Á, và châu Phi ; theo đuổi một chủ trương ” Hướng Đông ” mà theo đó mưu cầu tăng cường quan hệ đối tác chiến lược với những vương quốc ASEAN, Nhật Bản, và Nước Hàn xoay quanh nhiều yếu tố, tuy nhiên đặc biệt quan trọng là những yếu tố tương quan đến góp vốn đầu tư kinh tế tài chính và bảo mật an ninh khu vực .
Tàu trường bay INS Vikramaditya là tàu chiến lớn nhất của Hải quân Ấn Độ .

Sau khi Trung Quốc tiến hành vụ thử nghiệm hạt nhân vào năm 1964, và liên tục dọa can thiệp hỗ trợ Pakistan trong cuộc chiến năm 1965, Ấn Độ tin rằng cần phải phát triển vũ khí hạt nhân. Ấn Độ tiến hành vụ thử nghiệm vũ khí hạt nhân đầu tiên của mình vào năm 1974 và tiếp tục tiến hành vụ thử nghiệm lần thứ hai dưới lòng đất vào năm 1998. Bất chấp các chỉ trích và trừng phạt quân sự,Ấn Độ thậm chí còn không ký kết cả Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện và Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân, cho rằng chúng thiếu sót và phân biệt đối xử. Ấn Độ duy trì chính sách hạt nhân “không sử dụng trước tiên” và phát triển năng lực bộ ba hạt nhân như một phần của học thuyết “răn đe tối thiểu đáng tin cậy” của Ấn Độ. Ấn Độ phát triển một hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo, và hợp tác với Nga nhằm phát triển một loại máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm. Các dự án quân sự bản địa khác liên quan đến việc thiết kế và bổ sung hàng không mẫu hạm lớp Vikrant và tàu ngầm hạt nhân lớp Arihant.

Sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh,Ấn Độ tăng cường hợp tác về kinh tế,chiến lược và quân sự với Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu. Năm 2008, Hoa Kỳ và Ấn Độ ký kết một thỏa thuận hạt nhân dân sự.Mặc dù đương thời Ấn Độ là quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân và không phải là một bên tham gia của Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân,song quốc gia này vẫn nhận được sự miễn trừ từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và Nhóm các nhà cung cấp hạt nhân,do vậy thoát khỏi các hạn chế,rào cản trước đây đối với công nghệ và thương mại hạt nhân. Như một hệ quả, Ấn Độ trở thành quốc gia thứ sáu sở hữu vũ khí hạt nhân trên thực tế. Ấn Độ sau đó ký kết các thỏa thuận hợp tác liên quan đến năng lượng hạt nhân dân sự với Nga, Pháp, Anh Quốc, và Canada.

Tổng thống Ấn Độ là thống soái tối cao của lực lượng vũ trang vương quốc với 1,6 triệu quân tại ngũ và xếp thứ ba quốc tế trên tiêu chuẩn này. Quân đội Ấn Độ gồm có lục quân, thủy quân, và không quân ; những tổ chức triển khai phụ trợ gồm có Bộ tư lệnh kế hoạch ( Strategic Forces Command ) và ba nhóm bán quân sự chiến lược : Đội quân súng trường Assam, Lực lượng biên cảnh đặc chủng, và Lực lượng bảo vệ bờ biển Ấn Độ. giá thành quốc phòng chính thức của Ấn Độ quy trình tiến độ 2012 – 17 chiếm khoảng chừng 2,5 % GDP. Năm 2012, Ấn Độ là nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất quốc tế ; từ năm 2007 đến năm 2011, tiền mua vũ khí của Ấn Độ chiếm 10 % tổng phí tổn dành cho shopping vũ khí. Phần lớn tiêu tốn quân sự chiến lược tập trung chuyên sâu vào phòng thủ so với riêng Pakistan và chống lại tác động ảnh hưởng ngày càng ngày càng tăng của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương .Một trận ẩu đả kinh hoàng giữa quân đội Trung Quốc và Ấn Độ tại khu vực chủ quyền lãnh thổ tranh chấp đã làm 20 binh sĩ Ấn Độ và tối thiểu 4 binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng. Cả hai bên đã chỉ trích lẫn nhau khiêu chiến trước, vấn đề đã xảy ra ngày 16 tháng 6 năm 2020, tại vùng Galwan. Sau đó làn sóng biểu tình chống Trung Quốc đã nổ ra khắp nơi trên toàn Ấn Độ, khiến stress ngày càng leo thang và những chuyên viên dự báo hoàn toàn có thể sẽ xảy ra cuộc chiến tranh sau vụ đụng độ này nếu hai bên vẫn thiếu kiềm chế lẫn nhau .
Nông dân cấy lúa tại chủ quyền lãnh thổ nam bộ PuducherryTheo Quỹ Tiền tệ quốc tế, năm 2017, GDP danh nghĩa của Ấn Độ là 2,611. 012 tỷ USD ( đứng thứ 6 trên quốc tế, đứng thứ 3 châu Á sau Trung Quốc và Nhật Bản ) và có GDP theo nhu cầu mua sắm tương tự là 9.446 tỷ đô la Mỹ. [ 215 ] Ấn Độ có vận tốc tăng trưởng GDP trung bình đạt 5,8 % mỗi năm trong hai thập niên qua, và đạt khoảng chừng 7 % trong tiến trình 2012 – 17, Ấn Độ là một trong những nền kinh tế tài chính tăng trưởng nhanh nhất quốc tế. Tuy nhiên, Ấn Độ đều xếp hạng trên 100 quốc tế về GDP danh nghĩa trung bình đầu người và GDP PPP trung bình đầu người. Cho đến năm 1991, toàn bộ những chính phủ nước nhà Ấn Độ đều theo chủ trương bảo lãnh do chịu ảnh hưởng tác động từ những nền kinh tế tài chính xã hội chủ nghĩa. Sự can thiệp và sắp xếp của nhà nước là phổ cập, tạo nên một bức tường lớn ngăn cách kinh tế tài chính Ấn Độ với quốc tế bên ngoài. Một cuộc khủng hoảng cục bộ thâm thúy về cán cân thanh toán giao dịch vào năm 1991 buộc quốc gia phải tự do hóa nền kinh tế tài chính ; kể từ đó Ấn Độ quy đổi chậm hướng về một mạng lưới hệ thống thị trường tự do với việc nhấn mạnh vấn đề cả ngoại thương và dòng vốn góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế. Mô hình nền kinh tế tài chính Ấn Độ trong thời hạn gần đây phần nhiều là tư bản chủ nghĩa. Ấn Độ trở thành một thành viên của WTO từ ngày 1 tháng 1 năm 1995 .Ấn Độ có lực lượng lao động gồm 521,9 triệu người theo số liệu năm 2017. Lĩnh vực dịch vụ chiếm 46,6 % GDP, nghành công nghiệp chiếm 28,9 % và nghành nghề dịch vụ nông nghiệp chiếm 16,8 %. Các nông sản chính của Ấn Độ là lúa gạo, lúa mì, hạt có dầu, bông, đay, chè, mía, và khoai tây. Các ngành công nghiệp chính của Ấn Độ là dệt, viễn thông, hóa chất, dược phẩm, công nghệ sinh học, chế biến thực phẩm, thép, thiết bị vận tải đường bộ, xi-măng, khai mỏ, dầu mỏ, máy móc, và ứng dụng. Năm 2008, Ấn Độ chiếm 1,68 % giá trị ngoại thương toàn thế giới ; Năm 2011, Ấn Độ là nước nhập khẩu lớn thứ 10 và nước xuất khẩu lớn thứ 19 trên quốc tế. Các mẫu sản phẩm xuất khẩu chính của Ấn Độ gồm có những loại sản phẩm dầu mỏ, hàng dệt may, đồ kim hoàn, ứng dụng, loại sản phẩm công nghệ tiên tiến, hóa chất, và gia công đồ da thuộc. Các mẫu sản phẩm nhập khẩu chính gồm dầu, máy móc, ngọc, đá quý, phân bón, và hóa chất. Từ năm 2001 đến năm 2011, góp phần của những mẫu sản phẩm hóa dầu và công nghệ tiên tiến vào giá trị xuất khẩu tăng từ 14 % lên 42 % .Mức lương theo giờ tại Ấn Độ tăng gấp đôi trong thập niên đầu của thế kỷ XXI. Khoảng 431 triệu người Ấn Độ thoát nghèo kể từ năm 1985 ; những những tầng lớp trung lưu của Ấn Độ được dự trù sẽ đạt khoảng chừng 580 triệu người vào năm 2030 .Năm 2010, Ấn Độ xếp hạng 51 về năng lượng cạnh tranh đối đầu toàn thế giới, xếp hạng 7 về trình độ tăng trưởng của thị trường kinh tế tài chính, xếp hạng 24 về nghành ngân hàng nhà nước, xếp hạng 44 về trình độ tăng trưởng trong kinh doanh thương mại và xếp thứ 39 về cải cách, đứng trước 1 số ít nền kinh tế tài chính văn minh. Năm 2009, 7 trong số 15 công ty gia công ứng dụng số 1 quốc tế đặt tại Ấn Độ, do vậy quốc gia này được nhìn nhận là nơi gia công ứng dụng thuận tiện nhất so với những nước tăng trưởng. Thị trường tiêu dùng của Ấn Độ hiện lớn thứ 11 quốc tế, và dự kiến sẽ lên vị trí thứ 5 vào năm 2030. Đến cuối năm 2017, Ấn Độ có 1.127 tỷ thuê bao điện thoại cảm ứng, là thị trường điện thoại thông minh mưu trí lớn thứ hai trên quốc tế sau Trung Quốc. [ 231 ]
Quang cảnh một đường phố tại thủ phủ Kolkata của bang Tây BengalNgành công nghiệp xe hơi của Ấn Độ tăng trưởng nhanh thứ hai quốc tế, doanh thu bán hàng trong nước tăng 26 % trong quá trình 2009 – 10, và doanh thu xuất khẩu tăng 36 % trong quá trình 2008 – 09. Công suất điện năng của Ấn Độ là 250 GW, trong đó 8 % là nguồn năng lượng tái tạo. Đến cuối năm 2011, ngành công nghiệp công nghệ thông tin của Ấn Độ tạo việc làm cho 2,8 triệu nhân viên, tạo ra lệch giá gần 100 tỷ đô la Mỹ, tức bằng 7,5 % GDP của Ấn Độ và góp phần 26 % kim ngạch xuất khẩu của Ấn Độ .Ngành công nghiệp dược phẩm của Ấn Độ nằm trong số những thị trường mới nổi quan trọng của công nghiệp dược phẩm quốc tế. Thị trường dược phẩm Ấn Độ dự kiến đạt lệch giá 48,58 tỷ đô la Mỹ vào năm 2020. Ấn Độ chiếm 60 % thị trường ngành công nghiệp sinh dược phẩm. [ 236 ]Mặc dù tăng trưởng kinh tế tài chính ấn tượng trong những thập niên gần đây, Ấn Độ liên tục phải đương đầu với những thử thách về kinh tế-xã hội. Ấn Độ là nơi có số lượng người nhiều nhất sống dưới chuẩn nghèo quốc tế ( 1,25 đô la Mỹ / ngày ) của Ngân hàng Thế giới, tỷ suất này giảm từ 60 % năm 1981 xuống 42 % năm 2005. 48 % số trẻ nhỏ Ấn Độ dưới 5 tuổi bị thiếu cân, một nửa số trẻ nhỏ dưới năm tuổi bị suy dinh dưỡng mãn tính, và tại những bang Madhya Pradesh, Andhra Pradesh, Bihar, Chhattisgarh, Haryana, Jharkhand, Karnataka, và Uttar Pradesh, chiếm 50,04 % dân số Ấn Độ, 70 % số trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 59 tháng bị thiếu máu. [ 239 ] Kể từ năm 1991, bất bình đẳng kinh tế tài chính giữa những bang của Ấn Độ liên tục tăng trưởng : mẫu sản phẩm trong nước ròng trung bình đầu người cấp bang của những bang giàu nhất vào năm 2007 gấp 3,2 lần so với những bang nghèo nhất. Tham nhũng tại Ấn Độ được cho là ngày càng tăng đáng kể .Nhờ tăng trưởng mà GDP danh nghĩa trung bình đầu người của Ấn Độ tăng lên nhanh gọn kể từ năm 1991, tuy nhiên nó luôn ở mức thấp hơn so với những vương quốc đang tăng trưởng khác tại châu Á như Indonesia, Iran, Malaysia, Philippines, Sri Lanka, hay Xứ sở nụ cười Thái Lan, và được dự báo sẽ vẫn liên tục như vậy trong tương lai gần. Thu nhập trung bình đầu người của Ấn Độ năm 2017 là 1.939,61 USD, xếp hạng 140 trên quốc tế [ 243 ]. Đây là mức thấp không tương ứng với tiềm năng của Ấn Độ nên vương quốc này được xem là người khổng lồ ngủ quên .
Một map về tỷ lệ dân số và liên kết đường tàu tại Ấn Độ .

Tôn giáo tại Ấn Độ ( 2011 ) [ 244 ]

 Hindu (79.80%)

 Hồi giáo (14.23%)

 Kitô giáo (2.30%)

 Sikh giáo (1.72%)

 Phật giáo (0.70%)

 Kỳ Na giáo (0.36%)

 Khác (0.9%)

Với dân số 1.339 tỷ người theo tìm hiểu năm 2017, Ấn Độ là vương quốc đông dân thứ hai trên quốc tế. Tốc độ tăng trưởng dân số của Ấn Độ giảm xuống còn trung bình 1,76 % mỗi năm trong tiến trình 2001 – 2011, từ mức 2,13 % mỗi năm trong thập niên trước ( 1991 – 2001 ). Tỷ suất giới tính theo tìm hiểu năm 2011 là 940 nữ trên 1.000 nam. Tuổi trung bình của dân cư Ấn Độ là 27,9 theo tìm hiểu năm 2017. Trong cuộc tìm hiểu dân số hậu thuộc địa tiên phong, thực thi vào năm 1951, Ấn Độ có 361,1 triệu người. [ 247 ] Các tân tiến về y tế trong suốt 50 năm vừa mới qua cùng với hiệu suất nông nghiệp ngày càng tăng ( Cách mạng xanh ) khiến dân số Ấn Độ ngày càng tăng nhanh gọn. Ấn Độ liên tục phải đương đầu với một số ít thử thách tương quan đến sức khỏe thể chất hội đồng. Theo Tổ chức Y tế quốc tế, 900.000 người Ấn Độ tử trận mỗi năm do uống nước bị nhiễm bẩn hay hít khí bị ô nhiễm. Có khoảng chừng 50 bác sĩ trên 100.000 người Ấn Độ. Số người Ấn Độ sinh sống tại thành thị tăng trưởng 31,2 % từ 1991 đến 2001. Tuy nhiên, theo số liệu năm 2001, có trên 70 % dân cư Ấn Độ sinh sống tại những vùng nông thôn. Theo tìm hiểu dân số năm 2001, có 27 đô thị trên 1 triệu dân tại Ấn Độ ; trong đó Delhi, Mumbai, Kolkata, Chennai, Bangalore, Hyderabad, Ahmedabad, và Pune là những vùng đô thị đông dân nhất. Tỷ lệ biết chữ năm 2011 là 74,04 % : 65,46 % so với phái đẹp và 82,14 % so với phái mạnh. Kerala là bang có tỷ suất người biết chữ cao nhất ; còn bang Bihar có tỷ suất người biết chữ thấp nhất .
Một phái mạnh ở bang Andhra Pradesh, miền nam Ấn Độ .Ấn Độ là nơi có hai nhóm ngôn từ lớn : Ấn-Arya ( 74 % dân cư nói ) và Dravidia ( 24 % ). Các ngôn từ khác được nói tại Ấn Độ thuộc những ngữ hệ Nam Á và Tạng-Miến. Ấn Độ không có ngôn từ vương quốc. Tiếng Hindi có số lượng người nói lớn nhất và là ngôn từ chính thức của cơ quan chính phủ. Tiếng Anh được sử dụng thoáng rộng trong kinh doanh thương mại và hành chính và có vị thế ” ngôn từ phó chính thức ” ; và có vị thế quan trọng trong giáo dục, đặc biệt quan trọng là trong môi trường tự nhiên giáo dục ĐH. Mỗi bang và chủ quyền lãnh thổ liên bang có một hoặc nhiều hơn những ngôn từ chính thức, và hiến pháp công nhận đơn cử 21 ” ngôn từ xác lập ” ( scheduled languages ). Hiến pháp công nhận 212 nhóm bộ lạc xác lập, họ chiếm tỷ suất 7,5 % trong dân số vương quốc. Điều tra dân số năm 2001 đưa ra số liệu là 800 triệu người Ấn Độ ( 80,5 % tổng dân số ) là Fan Hâm mộ Ấn Độ giáo, Ấn Độ giáo do vậy là tôn giáo lớn nhất tại Ấn Độ, sau đó là Hồi giáo ( 13,4 % ), Kitô giáo ( 2,3 % ), Sikh giáo ( 1,9 % ), Phật giáo ( 0,8 % ), Jaina giáo ( 0,4 % ), Do Thái giáo, Hỏa giáo, và Bahá’í giáo. Ấn Độ có số Fan Hâm mộ Ấn Độ giáo, Sikh giáo, Jaina giáo, Hỏa giáo, Bahá’í giáo đông nhất quốc tế, và có số Fan Hâm mộ Hồi giáo lớn thứ ba quốc tế, đồng thời là vương quốc có đông người Hồi giáo nhất trong số những vương quốc mà họ không chiếm hầu hết. [ 262 ] [ 263 ]

Lịch sử văn hóa Ấn Độ kéo dài hơn 4.500 năm. Trong thời kỳ Vệ Đà (k. 1700 – 500 TCN), các nền tảng của triết học, thần thoại, văn học Ấn Độ giáo được hình thành, ngoài ra còn có sự hình thành của nhiều đức tin và thực hành vẫn tồn tại cho đến nay, chẳng hạn như Dharma, Karma, yoga, và moksha. Ấn Độ có sự đa dạng về mặt tôn giáo, trong đó Ấn Độ giáo, Sikh giáo, Hồi giáo, Kitô giáo, và Jaina giáo nằm trong số các tôn giáo lớn của quốc gia. Ấn Độ giáo là tôn giáo chiếm ưu thế, được định hình thông qua nhiều trường phái mang tính lịch sử về tư tưởng, bao gồm các tư tưởng trong Áo nghĩa thư, kinh Yoga, phong trào Bhakti, và từ triết học Phật giáo.

Nghệ thuật và kiến trúc[sửa|sửa mã nguồn]

Phần nhiều kiến trúc Ấn Độ, bao gồm Taj Mahal, các công trình theo kiến trúc Mogul, và kiến trúc Nam Ấn, là sự pha trộn giữa các truyền thống bản địa cổ xưa với các phong cách nhập ngoại. Kiến trúc bản xứ cũng mang tính vùng miền cao. Học thuyết Vastu shastra dịch theo nghĩa đen là “khoa học xây dựng” hay “kiến trúc”, và được gán cho những người mang tước vị Mamuni Mayan, khám phá xem các quy luật của thiên nhiên ảnh hưởng thế nào đến chỗ ở của con người; nó sử dụng các điều chỉnh hình học và định hướng chính xác để phản ánh nhận thức về cấu trúc vũ trụ. Khi áp dụng trong kiến trúc đền Ấn Độ giáo, nó chịu ảnh hưởng từ Shilpa Shastras, một loạt các văn bản mang tính nền tảng có hình dạng thần thoại học cơ bản là Vastu-Purusha mandala– một hình vuông là hiện thân của “tuyệt đối”. Taj Mahal được xây dựng tại Agra từ năm 1631 đến năm 1648 theo lệnh của Hoàng đế Shah Jahan để tưởng nhớ hoàng hậu của ông, nó được liệt vào danh sách di sản thế giới của UNESCO với miêu tả “viên ngọc quý của nghệ thuật Hồi giáo tại Ấn Độ và một trong những kiệt tác được khắp nơi ca tụng thuộc về di sản thế giới.” Từ các yếu tố của kiến trúc Ấn-Hồi, Anh Quốc phát triển thành kiến trúc Ấn-Saracen phục hưng vào cuối thế kỷ XIX.

Các tác phẩm văn học sớm nhất tại Ấn Độ được biên soạn từ khoảng năm 1400 TCN đến 1200 TCN, chúng được viết bằng tiếng Phạn. Các tác phẩm nổi bật trong nền văn học tiếng Phạn này bao gồm các sử thi như MahabharataRamayana, các tác phẩm kịch của tác gia Kālidāsa như Abhijnanasakuntalam, và thơ ca như Mahakavya. Cuốn sách nổi tiếng về quan hệ tình dục là Kama Sutra (Dục kinh) cũng được viết bằng tiếng Phạn. Văn học Sangam phát triển từ năm 600 TCN đến năm 300 TCN tại Nam Ấn Độ, bao gồm 2.381 bài thơ, được xem như một tiền thân của văn học Tamil. Từ thế kỷ XIV đến thế kỷ XVIII, các truyền thống văn học của Ấn Độ trải qua một giai đoạn thay đổi mạnh mẽ do sự xuất hiện của các thi nhân sùng đạo như Kabir, Tulsidas, và Guru Nanak. Điểm đặc trưng của văn học giai đoạn này là thể hiện một hình ảnh đa dạng và rộng lớn về tư tưởng và biểu lộ tình cảm; như một hệ quả, các tác phẩm văn học Ấn Độ trung đại có sự khác biệt đáng kể so với các tác phẩm truyền thống cổ điển. Đến thế kỷ XIX, các tác gia Ấn Độ đi theo mối quan tâm mới về các vấn đề xã hội và mô tả tâm lý. Trong thế kỷ XX, văn học Ấn Độ chịu ảnh hưởng từ các tác phẩm của thi nhân và tiểu thuyết gia Rabindranath Tagore.

Nghệ thuật trình diễn[sửa|sửa mã nguồn]

Âm nhạc Ấn Độ có các phong cách truyền thống và khu vực khác biệt. Âm nhạc cổ điển gồm có hai thể loại và các nhánh dân gian khác nhau của chúng: trường phái Hindustan ở bắc bộ và Carnatic ở nam bộ. Các loại hình phổ biến được địa phương hóa gồm filmi và âm nhạc dân gian: baul bắt nguồn từ Bengal với truyền thống hổ lốn là một loại hình âm nhạc dân gian được biết đến nhiều. Khiêu vũ Ấn Độ cũng có các loại hình dân gian và cổ điển đa dạng, trong số những vũ điệu dân gian được biết đến nhiều, có Bhangra của Punjab, Bihu của Assam, Chhau của Tây Bengal và Jharkhand, GarbaDandiya của Gujarat, Sambalpuri của Odisha, Ghoomar của Rajasthan, và Lavani của Maharashtra. Tám loại vũ điệu, trong đó nhiều loại đi kèm với các hình thức kể chuyện và yếu tố thần thoại được Viện Âm nhạc, Vũ đạo, Hí kịch Quốc gia ban cho địa vị vũ đạo cổ điển. Chúng gồm có Bharatanatyam của bang Tamil Nadu, Kathak của Uttar Pradesh, KathakaliMohiniyattam của Kerala, Kuchipudi của Andhra Pradesh, Manipuri của Manipur, Odissi của Odisha, và Sattriya của Assam. Sân khấu tại Ấn Độ pha trộn các loại hình âm nhạc, vũ điệu, ứng khẩu hay đối thoại. Sân khấu Ấn Độ thường dựa trên thần thoại Ấn Độ giáo, song cũng vay mượn từ các mối tình từ thời trung cổ hay các sự kiện xã hội và chính trị, và gồm có bhavai của Gujarat, Jatra của Tây Bengal, NautankirRamlila ở Bắc Ấn Độ, Tamasha của Maharashtra, Burrakatha của Andhra Pradesh, Terukkuttu của Tamil Nadu, và Yakshagana của Karnataka.

Ngành công nghiệp điện ảnh Ấn Độ tạo ra nghệ thuật và thẩm mỹ điện ảnh đông người xem nhất quốc tế. Các truyền thống cuội nguồn điện ảnh địa phương sống sót trong những ngôn từ gồm Assam, Bengal, Hindi, Kannada, Malayalam, Punjab, Gujarat, Marath, Oriya, Tamil, và Telugu. Điện ảnh nam bộ Ấn Độ chiếm tới 75 % lệch giá phim toàn nước. Truyền hình tại Ấn Độ khởi đầu từ năm 1959 như một phương tiện đi lại truyền thông online quốc doanh, và được lan rộng ra lừ đừ trong hai thập niên sau. Sự độc quyền của nhà nước so với truyền hình kết thúc vào thập niên 1990, và kể từ đó những kênh truyền hình vệ tinh ngày càng góp thêm phần hình thành văn hóa truyền thống đại chúng của xã hội Ấn Độ. Ngày nay, truyền hình là phương tiện đi lại tiếp thị quảng cáo đi sâu vào xã hội Ấn Độ nhất ; những ước tính cho thấy vào năm 2012 có trên 554 triệu người theo dõi truyền hình, 462 triệu có liên kết vệ tinh hoặc / và liên kết cáp, lớn hơn những mô hình tiếp thị quảng cáo đại chúng khác như báo chí truyền thông ( 350 triệu ), phát thanh ( 156 triệu ) hay internet ( 37 triệu ) .
Đền Taj Mahal tại Agra, bang bắc bộ Uttar Pradesh .

Xã hội truyền thống Ấn Độ được xác định theo đẳng cấp xã hội, hệ thống đẳng cấp của Ấn Độ là hiện thân của nhiều xếp tầng xã hội và nhiều hạn chế xã hội tồn tại trên tiểu lục địa Ấn Độ. Các tầng lớp xã hội được xác định theo hàng nghìn nhóm đồng tộc thế tập, thường được gọi là jāti, hay “đẳng cấp”. Ấn Độ tuyên bố tiện dân là bất hợp pháp vào năm 1947 và kể từ đó ban hành các luật chống phân biệt đối xử khác và khởi xướng phúc lợi xã hội, tuy vậy nhiều tường thuật vẫn cho thấy rằng nhiều Dalit (“tiện dân cũ”) và các đẳng cấp thấp khác tại các khu vực nông thôn tiếp tục phải sống trong sự cách ly và phải đối mặt với ngược đãi và phân biệt. Tại những nơi làm việc ở đô thị của Ấn Độ, tại các công ty quốc tế hay công ty hàng đầu tại Ấn Độ, tầm quan trọng của hệ thống đẳng cấp bị mất đi khá nhiều. Các giá trị gia đình có vị trí quan trọng trong văn hóa Ấn Độ, và các gia đình chung sống gia trưởng đa thế hệ là quy tắc tiêu chuẩn tại Ấn Độ, song các gia đình hạt nhân cũng trở nên phổ biến tại những khu vực thành thị. Đại đa số người Ấn Độ, với sự ưng thuận của họ, kết hôn theo sự sắp xếp của cha mẹ hay các thành viên khác trong gia đình. Hôn nhân được cho là gắn liền với sinh mệnh, và tỷ lệ ly hôn rất thấp. Tảo hôn tại Ấn Độ là việc phổ biến, đặc biệt là tại các vùng nông thôn; nhiều nữ giới tại Ấn Độ kết hôn trước độ tuổi kết hôn hợp pháp là 18. Nhiều lễ hội tại Ấn Độ có nguồn gốc tôn giáo, trong đó có Chhath, Phật đản, Giáng sinh, Diwali, Durga Puja, Bakr-Id, Eid ul-Fitr, Ganesh Chaturthi, Holi, Makar Sankranti hay Uttarayan, Navratri, Thai Pongal, và Vaisakhi. Ấn Độ có ba ngày lễ quốc gia được tổ chức trên toàn bộ các bang và lãnh thổ liên bang: Ngày Cộng hòa, ngày Độc lập, và Gandhi Jayanti.

Bông được thuần hóa tại Ấn Độ từ khoảng 4000 TCN, và y phục truyền thống Ấn Độ có sự khác biệt về màu sắc và phong cách giữa các vùng và phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau, bao gồm khí hậu và đức tin. Phong cách y phục phổ biến gồm phục trang được xếp nếp như sari cho nữ giới và dhoti hay lungi cho nam giới. Các loại phục trang được khâu cũng phổ biến, như shalwar kameez cho nữ giới và kết hợp kurtapyjama hay quần áo kiểu Âu cho nam giới.[307] Việc đeo đồ kim hoàn tinh tế, được làm theo hình hoa thật thời Ấn Độ cổ đại, là một phần của truyền thống kéo dài từ khoảng 5.000 năm; người Ấn Độ cũng đeo đá quý như một thứ bùa.[308]

Cricket là môn thể thao phổ biến nhất tại Ấn Độ.

Tại Ấn Độ, một số môn thể thao bản địa truyền thống vẫn còn khá phổ biến, chẳng hạn như kabaddi, kho kho, pehlwanigilli-danda. Một số hình thái sơ khởi của võ thuật châu Á, như kalarippayattu, musti yuddha, silambam, và marma adi, bắt nguồn tại Ấn Độ. Cờ vua thường được cho là có nguồn gốc từ Ấn Độ với tên gọi chaturanga, môn thể thao này đang lấy lại tính đại chúng bằng sự gia tăng số Đại kiện tướng người Ấn Độ.[309][310] Pachisi là tiền thân của parcheesi, Akbar Đại đế từng chơi trò này trên một kì trường khổng lồ bằng cẩm thạch.[311]

Việc đội tuyển Davis Cup Ấn Độ và những đội tuyển quần vợt khác tại Ấn Độ cải tổ được hiệu quả vào đầu thập niên 2010 khiến môn thể thao này ngày càng tăng tính đại chúng tại nước này. [ 312 ] Ấn Độ có sự hiện hữu tương đối mạnh trong những môn thể thao bắn súng, và giành một vài huy chương tại Thế vận hội, Giải vô địch bắn súng Thế giới, và Đại hội thể thao Thịnh vượng chung. [ 313 ] Ấn Độ cũng thành công xuất sắc trên Lever quốc tế trong những môn gồm cầu lông, [ 315 ] quyền Anh, [ 316 ] và đấu vật. [ 317 ] Bóng đá là môn thể thao phố biến tại Tây Bengal, Goa, Tamil Nadu, Kerala, và những bang đông-bắc. [ 318 ]Ấn Độ có một Liên đoàn quản trị môn khúc côn cầu, đội tuyển khúc côn cầu vương quốc Ấn Độ từng giành thắng lợi trong Giải vô địch khúc côn cầu quốc tế năm 1975, và tính đến năm 2012, Ấn Độ giành được tổng số 8 huy chương vàng, một huy chương bạc, và hai huy chương đồng Thế vận hội. Ấn Độ cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc đại chúng hóa môn cricket, và đây là môn thể thao thông dụng nhất tại vương quốc này. Đội tuyển cricket vương quốc Ấn Độ giành thắng lợi tại những giải vô địch cricket quốc tế năm 1983 và 2011 .Ấn Độ từng tổ chức triển khai hoặc đồng tổ chức triển khai một vài sự kiện thể thao quốc tế : Á vận hội năm 1951 và 1982 ; Vòng chung kết Giải vô địch Cricket quốc tế năm 1987, 1996 và 2011 ; Đại hội thể thao Á – Phi năm 2013 ; Giải khúc côn cầu nam quốc tế năm 2010 ; Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung năm 2010. Các sự kiện thể thao quốc tế được tổ chức triển khai thường niên tại Ấn Độ gồm có Chennai Open, Mumbai Marathon, Delhi Half Marathon, và Indian Masters. Cuộc đua Indian Grand Prix tiên phong diễn ra vào cuối năm 2011. [ 319 ] Ấn Độ có truyền thống lịch sử là vương quốc chiếm lợi thế tại Đại hội Thể thao Nam Á .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Tổng quan

Từ nguyên

Lịch sử

Địa lý

Đa dạng sinh học

Chính trị

Ngoại giao và quân sự

Kinh tế

Nhân khẩu

Văn hóa