Cục Thú y lên tiếng trước thông tin 2 ca bệnh Bò điên tại Brazil – Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam

Cục Thú y lên tiếng trước thông tin 2 ca bệnh Bò điên tại Brazil

Trên hệ thống báo cáo dịch bệnh của Tổ chức Thú y thế giới chưa có thông tin về 2 ca bệnh Bò điên ‘không điển hình’ tại Brazil.

Bệnh Bò điên do protein dạng Prion gây ra, làm suy thoái và khủng hoảng hệ thần kinh TW và gây chết ở trâu bò. Ảnh minh họa : Lee Jae-Won / Reuters .

Bệnh Bò điên là gì?

Theo Cục Thú ý, bệnh Viêm não thể xốp ở bò ( tên tiếng Anh là Bovine Spongiform Encephalopathy, viết tắt là BSE ), thường được gọi là bệnh Bò điên. Bệnh do protein dạng Prion gây ra, làm suy thoái và khủng hoảng hệ thần kinh TW và gây chết ở trâu bò .

Theo Tổ chức Thú y quốc tế ( OIE ), bệnh Bò điên được phân biệt ở 2 thể bệnh :

Thể bệnh Bò điên cổ xưa ( Classical BSE ) do ăn phải thức ăn có chứa Prion của bò bệnh. Bệnh Bò điên thể này được phát hiện lần đầu vào năm 1986 tại Vương Quốc Anh, sau đó đã Open ở 25 vương quốc, vùng chủ quyền lãnh thổ ( như Ireland, Thụy Sỹ, Pháp, Liechtenstein, Luxembourg, Hà Lan, Bồ Đào Nha, Đan Mạch, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Bỉ, Đức, Ý, Hoa Kỳ, Alberta, Canada, Nhật Bản, Arap Xeut, Isarel, Brazil, Romani … )

Việc trấn áp dịch bệnh này đã được thực thi rất hiệu suất cao trong nhiều năm qua như trấn áp thức ăn có chứa loại sản phẩm động vật hoang dã từ loài nhai lại, vô hiệu những mẫu sản phẩm có rủi ro tiềm ẩn trong quy trình giết mổ bò để giải quyết và xử lý, …, nên sự Open của thể bệnh Bò điên cổ xưa là rất thấp. Do vậy, OIE chỉ phân loại rủi ro tiềm ẩn bệnh Bò điên so với thể bệnh Bò điên cổ xưa .

Thể bệnh Bò điên “ không nổi bật ” ( Atypical BSE ) xảy ra một cách tự nhiên và rải rác. OIE loại trừ thể bệnh Bò điên “ không nổi bật ” ra khỏi nhóm phân loại rủi ro tiềm ẩn bệnh Bò điên vì thể bệnh này chỉ xảy ra một cách tự nhiên ở bất kể quần thể bò nào với một tỷ suất rất thấp ; OIE không đưa vào điều kiện kèm theo thương mại quốc tế so với trâu bò sống và mẫu sản phẩm từ trâu bò .

Đối với thể bệnh Bò điên cổ xưa, OIE đã có những lao lý đơn cử trong thương mại quốc tế nhằm mục đích quản trị rủi ro đáng tiếc về sức khỏe thể chất cho vật nuôi và con người, đơn cử :

Đối với loại sản phẩm từ trâu bò xuất khẩu, OIE quy định danh mục những loại mẫu sản phẩm từ trâu bò trong thương mại quốc tế vẫn bảo vệ bảo đảm an toàn mà không tương quan đến thực trạng có ca bệnh thuộc thể bệnh Bò điên cổ xưa hay không có ca bệnh ở nước xuất khẩu .

Danh mục những mẫu sản phẩm đó gồm có : sữa và mẫu sản phẩm sữa, tinh phôi, da, lông, gelatin và collagen làm từ lông và da, huyết và những loại sản phẩm huyết, thịt bò không xương từ bò đã được kiểm tra trước và sau giết mổ, không làm choáng bằng dụng cụ có xâm nhập như pittong .

Đối với trâu bò sống xuất khẩu, OIE lao lý đơn cử so với từng nhóm nước xuất khẩu, những nhóm nước xuất khẩu được OIE xác nhận gồm có : Nước có rủi ro tiềm ẩn không đáng kể về thể bệnh Bò điên cổ xưa ; nước trấn áp được thể bệnh Bò điên cổ xưa và nước có thực trạng thể bệnh Bò điên cổ xưa chưa xác lập. Cụ thể :

Tại những nước có rủi ro tiềm ẩn không đáng kể về thể bệnh Bò điên cổ xưa, gia súc xuất khẩu được lưu lại bằng mạng lưới hệ thống định danh để bảo vệ chúng không tiếp xúc với gia súc mắc thể bệnh Bò điên cổ xưa ; được sinh ra sau ngày cấm sử dụng thức ăn có bột thịt xương của gia súc thuộc loài nhai lại .

Tại những nước trấn áp được thể bệnh Bò điên cổ xưa, gia súc xuất khẩu lấy từ những vương quốc / vùng / cơ sở đã trấn áp được thể bệnh Bò điên cổ xưa ; gia súc được lưu lại bằng mạng lưới hệ thống định danh để bảo vệ chúng không tiếp xúc với gia súc mắc thể bệnh Bò điên cổ xưa ; được sinh ra sau ngày cấm sử dụng thức ăn có bột thịt xương của gia súc nhai lại .

Tại những nước có thực trạng thể bệnh Bò điên cổ xưa chưa xác lập, việc sử dụng thức ăn có bột thịt xương loài nhai lại phải bị cấm và lệnh cấm vẫn còn hiệu lực hiện hành ; gia súc xuất khẩu được lưu lại bằng mạng lưới hệ thống định danh để bảo vệ chúng không tiếp xúc với toàn bộ những ca bệnh thể Bò điên cổ xưa cũng như gia súc trong năm tuổi tiên phong được nuôi cùng gia súc mắc thể bệnh Bò điên cổ xưa và dùng cùng loại thức ăn với gia súc bị nhiễm thể bệnh Bò điên cổ xưa, hoặc gia súc được sinh ra trong cùng đàn, trong vòng 12 tháng, với gia súc mắc thể bệnh Bò điên cổ xưa ; được sinh ra sau ngày cấm sử dụng thức ăn có bột thịt xương của gia súc nhai lại tối thiểu là 2 năm .

Như vậy, với bất cứ tình trạng nào về thể bệnh Bò điên cổ điển, các nước đều có thể xuất khẩu được trâu bò sống. Tùy vào tình trạng thể bệnh Bò điên cổ điển do OIE công nhận mà nước xuất khẩu và nước nhập khẩu thỏa thuận các điều kiện xuất nhập khẩu theo quy định của OIE để bảo vệ sức khỏe cho động vật và cho người.

Chưa có thông tin về 2 ca bệnh Bò điên ở Brazil

Căn cứ vào tình hình thể bệnh Bò điên cổ xưa của từng nước và lao lý của OIE trong thương mại quốc tế so với trâu bò sống và thịt bò ướp lạnh, pháp lý về Thú y Nước Ta và theo chỉ huy của Bộ NN-PTNT, trong nhiều năm qua Nước Ta đã xem xét được cho phép nhập khẩu bò sống ( bò giống, bò sữa ), thịt bò ướp đông từ nhiều nước đã có ca bệnh Bò điên thể cổ xưa vào Nước Ta ( như Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Nhật Bản, Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, … ) .

Trong những năm trước đây, Brazil cũng đã ghi nhận một vài trường hợp Bò điên không nổi bật. Mỗi ca bệnh Bò điên không nổi bật đều được Brazil tổ chức triển khai tìm hiểu, lấy mẫu để xét nghiệm, đồng thời gửi mẫu đến Phòng thí nghiệm tham chiếu của OIE tại Vương quốc Anh, Canada, … để xét nghiệm, Tóm lại .

Trên cơ sở đó, OIE đã thẩm định và đánh giá hồ sơ, nhìn nhận thực trạng bệnh Bò điên tại Brazil và liên tục công nhận Brazil là nước có rủi ro tiềm ẩn không đáng kể về bệnh Bò điên vào tháng 5/2021. Nhiều năm trước, Brazil cũng đã được OIE nhìn nhận và công nhận Brazil là nước có rủi ro tiềm ẩn không đáng kể về bệnh Bò điên .

Vừa qua, một số ít phương tiện thông tin đại chúng có đưa tin Brazil mới Open 2 ca bệnh Bò điên “ không nổi bật ” tại 2 xí nghiệp sản xuất giết mổ trâu bò của Brazil .

Theo đó, 2 ca bệnh Bò điên “ không nổi bật ” mới xảy ra tại Brazil là ở bò già 17 năm tuổi và được phát hiện trong quy trình trấn áp ở những bang Minas Gerais và Mato Grosso. Tuy nhiên, trên mạng lưới hệ thống báo cáo giải trình dịch bệnh của OIE ( WAHIS ) chưa có thông tin về những ca bệnh này .

Việc thực thi kiểm dịch nhập khẩu bò sống từ Brazil vào Nước Ta để giết mổ làm thực phẩm được triển khai ngặt nghèo theo đúng lao lý của OIE, pháp lý về Thú y Nước Ta và theo chỉ huy của Bộ NN-PTNT. Ảnh : Phạm Hiếu .

Căn cứ pháp luật của OIE về bệnh Bò điên trong thương mại quốc tế so với trâu bò sống và loại sản phẩm từ trâu bò, lúc bấy giờ Brazil vẫn đang xuất khẩu trâu bò sống để làm giống, trâu bò sống để giết mổ làm thực phẩm và thịt bò ướp lạnh sang những nước trên quốc tế. Hiện tại, Brazil là nước xuất khẩu trâu bò sống lớn thứ năm và thịt bò lớn nhất quốc tế .

Brazil là vương quốc xuất khẩu thịt bò ướp lạnh lớn nhất quốc tế ( chiếm khoảng chừng 23 % lượng thịt bò của cả quốc tế ). Thịt bò Brazil đã và đang được xuất khẩu đến hơn 100 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ như : Hoa Kỳ, Canada, Úc, Nhật Bản, những nước Châu Âu, Liên minh kinh tế tài chính Á Âu, những nước khu vực Trung Đông, Nam Mỹ, Bắc Mỹ, Nước Hàn, Trung Quốc, Hồng Kong, Vương Quốc của nụ cười, Nước Singapore, Philipines … Trong đó Trung Quốc là thị trường nhập khẩu thịt bò lớn nhất của Brazil .

Riêng so với thị trường Trung Quốc, Brazil đã dữ thế chủ động tạm ngừng xuất khẩu thịt bò ướp đông sang Trung Quốc với nguyên do : Cơ quan có thẩm quyền của Brazil và Trung Quốc đã ký kết Nghị định thư về xuất khẩu thịt bò ướp đông từ Brazil sang Trung Quốc, theo đó Brazil sẽ tạm ngừng xuất khẩu thịt bò sang Trung Quốc khi phát hiện ca bệnh Bò điên “ không nổi bật ” tại nước xuất khẩu .

Ngoài ra, Brazil đã và đang xuất khẩu trâu bò sống để làm giống sang những nước : xứ sở của những nụ cười thân thiện, Thổ Nhĩ Kỳ, Paragoay, Bolivia, Benin, Angola, Senegal, Ả rập Xê út, Venezuela, Congo, …

Bên cạnh đó, Brazil đã và đang xuất khẩu trâu bò sống để giết mổ làm thực phẩm sang những nước : Thổ Nhĩ Kỳ, Hong Kong, Lebanon, Ai Cập, Irac, Jordan, Bolivia, Angola, Paragoay, Venezuela, …

Phạm Hiếu

Nguồn : nongnghiep.vn